Rapid Circular Contracting (RCC):
de kansen en voordelen 

Interview met Ted van Schijndel – commercieel directeur Van der Horst

Van een traditionele aanpak naar een bouwteam, van Design & Build naar RCC/RIC. Dit zijn verschillende contractvormen waarmee je een bouwbedrijf kunt inhuren om een gebouw neer te zetten. Waar je bij de traditionele aanpak ieder een eigen onderdeel beetpakt en na elkaar in actie komt, gaat het bij de modernere varianten veel meer om samenwerken als partners. Een verandering die duidelijk te zien is in de markt. En daar liggen kansen. Voor de klant én voor bouwbedrijven, bij wie deze manier van aanbesteden past. Ook volgens Ted van Schijndel, commercieel directeur bij Van der Horst. “Ik vind de RCC/RIC methode heel erg interessant. Het is nog vrij nieuw en dat maakt het voor sommigen ook spannend, daarom alle lof voor gemeenten en bedrijven die deze contractvorm al toepassen. Ik ben ervan overtuigd dat het eindresultaat met deze werkwijze in de meeste gevallen beter én voordeliger is. Het is een hele mooie ontwikkeling die past bij onze visie ‘vindingrijk bouwen’. Hiermee kunnen we namelijk nog beter onze toegevoegde waarde laten zien. Dit hebben we bij ROC Boxmeer al mogen laten zien: dat was de eerste keer dat we een opdracht kregen volgens de RCC/RIC methode.”

Eerst een stukje theorie. RCC staat voor ‘Rapid Circulair Contracting’. Bij RIC, bijna hetzelfde, staat de -i- voor ‘impact’: ambities worden bepaald op basis van de impact op de Sustainable Development Goals (SDG). Het grote verschil? Bij RCC ligt de nadruk meer op circulair bouwen vanuit partnerschap. Iets wat volgens Ted geen keuze meer is, maar een voorwaarde. “Over een paar jaar weten we niet anders meer. Dat zie je nu al bij gemeenten en overheid; zij lopen daarin voorop. En dat gaat verder dan groene energie. Het gaat ook om het gebruik van gerecyclede en duurzame materialen, de flexibiliteit van het gebouw zodat het in de toekomst altijd hergebruikt of gedemonteerd kan worden en zelfs de duurzame inzetbaarheid van mensen. Duurzaamheid is bij ons geen verkoopargument, maar een voorwaarde.”

De contractvormen: wat is het verschil?

Circulair bouwen dus, check. Maar wat houden de verschillende contractvormen verder precies in? Ted legt het uit: “Bij een traditionele aanpak is er een ontwerpteam dat bepaalt wat er gebouwd gaat worden. Er worden tekeningen gemaakt, een bestek komt op tafel. Dan komt het compleet uitgewerkte plan bij een bouwbedrijf terecht: zij gaan puur uitvoeren waarbij het kostenaspect vaak zwaar weegt. Jaren geleden ontstond er een verschuiving. Want, waarom zou je het bouwbedrijf met alle ervaring en expertise niet laten meedenken? Het ontwerp wordt gemaakt door een architect, maar het bouwbedrijf denkt wél al mee over hoe dit uitvoeringstechnisch het beste te maken is. Kortom: het bouwteam werd geboren. Sommige bedrijven gingen daarna nog een stap verder: waarom zou je het bouwbedrijf niet ook verantwoordelijk maken voor het ontwerp én de bouw? Juist, dat is de Design & Build variant. Als bouwbedrijf ontvang je een programma van eisen: wat de opdrachtgever wil is helder (‘in de kantoorruimte moet het altijd 22 graden zijn’), alleen staat het nog niet vast hóe je dat gaat realiseren. Wij zijn eindverantwoordelijk voor het project en huren een passende architect in. Dat is winst voor de klant: één aanspreekpunt. De laatste, en meest recente, stap is het RCC/RIC contract. Er is geen programma van eisen, er zijn alleen wensen. Ambities. Doelen. Klanten geven aan: hieraan wil ik voldoen. Hoe? Dat ligt nog helemaal open. De klant gaat op zoek naar een partner die samen met hem of haar die reis gaat afleggen. Op basis van de RCC methode met de 8 RCC principes kiest de klant een partner met dezelfde normen en waarden. Als de klik is gemaakt, ga je samen aan de slag met het maken van een programma van eisen.”

Van uitvoerder naar partner

Bij de RCC/RIC methode zit het bouwbedrijf dus eerder aan tafel. Er is geen hiërarchie en de aanpak is niet gefragmenteerd. Alle specialisten zijn tegelijkertijd betrokken om hun stukje expertise op het juiste moment in te brengen. Een fijne positie, vindt Ted: “Wij zijn eigenwijs. Vaak zien we kansen om dingen slimmer, goedkoper of efficiënter aan te pakken. Als we pas helemaal aan het eind van het proces worden betrokken, kunnen we daar weinig mee doen. Als we vooraan zitten, kan dat wel. En daar zijn wij goed in. Soms gaat het om kleine dingen, zoals een andere constructie voor de opbouw. Andere keren gaat het om creatieve oplossingen. Voor ons is de vraag achter de vraag belangrijk. Waarom wilt u alle ketels vervangen? Waarom wilt u dat de zwembaden altijd binnen 5 dagen verwarmd zijn? Waarom wilt u in de hoogte bouwen? Wat wilt u daarmee bereiken? Vanuit daar denken wij mee en komen we vaak met duurzamere en kostenbesparende oplossingen. Mensen hebben niet altijd in de gaten wat iets kost, als ze iets bedenken. Is het die investering dan wel waard? Of is een andere optie ook goed, misschien zelfs beter? Door in het hele proces leidend te zijn, kunnen we klanten meenemen in de keuzes die we maken en zichtbaar maken wat alles kost. Én wat het oplevert. Vindingrijk bouwen zit niet in de stenen, of in de uitvoering. Dat zit in de functionele eisen, het ontwerp, het design.”

Voordelen voor de klant

Dat Van der Horst deze manier van werken past als een jas, is helder. Maar, wat is het voordeel voor een klant? Die zijn er, gelukkig, genoeg volgens Ted. “Het RCC/RIC proces gaat sneller. Klanten zitten direct met de architect, de ontwerper en het bouwbedrijf aan tafel. Dat betekent minder overdrachtsmomenten en meteen ieders expertise aanwezig. Wij zijn als bouwbedrijf eindverantwoordelijk en aanspreekpunt; niemand die naar elkaar wijst. We staan er samen achter. Je bent dan enorm intensief betrokken bij de klant en bij het project. Bovendien zijn de budgetten op deze manier veel inzichtelijker. Het resultaat: óf een goedkoper óf een beter product. Misschien wel allebei. Er zit in ieder geval altijd winst op één van de drie vlakken die vaak beter kunnen: doorlooptijd – kwaliteit - kosten.”

Wanneer kiezen voor RCC/RIC

Het is nog nieuw in de markt, deze contractvorm. Logisch dat het nog spannend is voor bedrijven om op deze manier een project aan te besteden. Of het voor iedere klant de oplossing is? Ted denkt van niet: “De RCC/RIC methode is vooral interessant bij complexere projecten. Bij een eenvoudig gebouw is het prima om een architect eerst het ontwerp te laten maken en vervolgens op basis van prijs een bouwbedrijf te kiezen. Maar heb je te maken met uitdagende omstandigheden, dan wordt het anders. Zomaar een voorbeeld: de factor veiligheid. Stel je gaat een school verbouwen, maar de lessen moeten doorgaan. Dan kan het zo zijn dat de overlast zodanig beperkt moet worden, dat je al heel snel een bouwbedrijf aan tafel moet hebben om te kijken hoe je dat voor elkaar gaat krijgen. En zo zijn er ook bouwtechnisch genoeg complexe uitdagingen te noemen.”

Van der Horst is er klaar voor

Bij Van der Horst staan ze te popelen om op deze manier te gaan werken. Dit is wat zij willen: vanaf het begin meedenken en met vindingrijke oplossingen komen. Natuurlijk vergt deze vorm een andere manier van werken. “Ook voor ons is deze manier van samenwerken nog vrij nieuw. Dat betekent dat ook wij nog moeten leren. De grootste les tot nu toe: een gesprek aangaan met de klant is voor ons key. Dan kunnen we beter aanvoelen wat ze willen en wat ze verwachten. Wat we tot nu toe merken, is dat de ambitiegraad van klanten die op deze manier aanbesteden hoog is. En dat zien wij graag. Dat past bij ons. De klant bepaalt uiteindelijk of wij daar goed in zijn of niet. We hebben in ieder geval alle aspecten in huis om er goed in te zijn.”

Meer weten over de RCC/RIC methode? Kijk dan op rapidimpactcontracting.nl.